Амерыканская сістэма аховы здароўя: калі жыццё «ў закладніках» у грошай
Майкл, які праляжаў у бальніцы 62 дня з дыягназам каронавірус, атрымаў завоблачны рахунак у памеры 1,12 мільёна долараў. Калі простыя амерыканцы зведваюць аб аплаце за лячэнне, яны ў асноўным адмаўляюцца ад медыцынскай дапамогі, баючыся, што апынуцца не ў сілах аплаціць лячэнне. Сістэма аховы здароўя ва ўмовах пандэміі як «пад павелічальным шклом» выявіла сваю сутнасць - залежнасць выратавання жыцця ад грошай.
У адрозненне ад іншых развітых эканомік, такіх як Японія, дзе сістэма грамадскага страхавання ахоплівае ўсё насельніцтва, - у ЗША дзейнічае змешаная сістэма камерцыйнага і дзяржаўнага медыцынскага страхавання. Камерцыйным страхаваннем ахоплена каля 53 працэнтаў насельніцтва краіны, дзяржаўным - 38 %, у пакінутых 9 % амерыканцаў наогул няма страхоўкі. Відавочна, што медыцынская сістэма ЗША грунтуецца на формуле - спачатку рынкавыя рычагі, затым дзяржаўнае падтрымка. У сістэме аховы здароўя ідзе жорсткая рынкавая канкурэнцыя паміж лекарамі, страхавымі і фармацэўтычнымі кампаніямі і гэтак далей, часцяком дзеля выгады эканамічныя суб'екты гэтай сістэмы ўступаюць у змову, у выніку пакутуюць простыя амерыканцы.
Паводле даных Нацыянальнага статыстычнага ўпраўлення ЗША, медыцынскія выдаткі краіны у 2019 годзе склалі 3,6 трыльёнаў долараў (18 працэнтаў ад ВУП), што нашмат вышэй, чым у іншых развітых краінах. Аднак сярэдняя працягласць жыцця амерыканцаў нашмат ніжэй, чым у 25 краінах АЦЭС.
«Нізкая даступнасць, высокія цэны і нізкая эфектыўнасць» - так характарызуюць амерыканскую сістэму аховы здароўя два прафесара Прынстанскага універсітэта США Эн Кейс і Ангус Дзітан у кнізе Deaths of Despair and the Future of Capitalism. Яны адзначаюць, што ахова здароўя ў ЗША працуе не дзеля здароўя людзей, а дзеля павышэння даходаў пастаўшчыкоў медыцынскіх паслуг.
Відавочна і тое, што з-за манаполіі некалькіх буйных фармацэўтычных кампаній, ЗША сталі адной з краін свету з самымі высокімі коштамі на лекавыя прэпараты. Як адзначыў былы дарадца Белага дома Езэкііль Эмануэль, грамадзяне Злучаных Штатаў, насельніцтва якіх складае менш за 5 % ад агульнасусветнага, плацяць палову ад агульнасусветных коштаў на лекі.
Цэны на медыцынскае абслугоўванне ўражваюць. Згодна з параўнальным аналізам цэн на медыцынскае абслугоўванне, кошт на аперацыю па выдаленні апендыцыту ў Вялікабрытаніі складае 3,05 тысяч долараў ЗША, а ў Злучаных Штатах сярэдні кошт такой аперацыі - амаль 13 тысяч долараў. Паводле назіранняў Фонду Кайзераў (KFF), з пачаткам эпідэміі каронавіруса , нягледзячы на наяўнасць медыцынскай страхоўкі, інфікаваны, у якога няма спадарожных захворванняў, у сярэднім траціць на лячэнне каля 9,8 тысяч долараў, у выпадку спадарожных захворванняў, кошт лячэння перавышае 20 тысяч. Менавіта таму - паводле вынікаў апытання - у ЗША кожны адзінаццаты адмаўляецца ад лячэння ў сувязі з недаступнымі коштамі.
Як адзначыў знакаміты амерыканскі прадпрымальнік Уорэн Баффет, у Злучаных Штатах сістэма медыцынскага страхавання стала паразітам, які негатыўна ўплывае на агульную канкурэнтаздольнасць краіны. З Баффетам згодна большасць амерыканцаў. Аднак да гэтага часу медыцынская рэформа ў ЗША працякае вельмі павольна. Чаму так адбылося?
З аднаго боку, палітычны раскол пагоршыў рознагалоссі паміж дзвюма партыямі ЗША па прававым афармленні медыцынскай рэформы. З іншага боку, калі простыя амерыканцы пакутуюць ад высокага кошту медыцынскага абслугоўвання, групоўкі лабістаў акумулююць велізарныя сродкі.
Як паведамляюць амерыканскія СМІ, у медыцынскай сістэме ЗША дзейнічае самая шматлікая групоўка лабістаў, штогадовыя выдаткі якой складаюць каля 500 мільёнаў долараў. На выбарах 2020 года вытворцы фармацэўтычнай прадукцыі ахвяравалі на кампанію па абранні парламентарыяў 7,5 мільёна долараў.
У ЗША пэўныя лобі марнуюць заробленыя грошы ў якасці палітычных узносаў у мэтах ўплыву на заканадаўчыя ініцыятывы і палітыку аховы здароўя, што ў канчатковым выніку прыводзіць да павелічэння іх уласнага прыбытку. Сфарміравалася замкнёнае кола, якое цяжка разарваць. Менавіта таму, якая б партыя ні прыйшла да ўлады, - дэмакраты або рэспубліканцы, - ніхто не мае намеру праводзіць карэнныя пераўтварэнні ў медыцынскай сістэме краіны.
Такім чынам, як простыя амерыканцы, так і ўся краіна пакутуюць ад сістэмы аховы здароўя, арыентаванай толькі на фінансавыя рычагі, выманне прыбытку і грошы. Хіба гэта не новая "Амерыканская трагедыя" капіталістычнага грамадства, якое слепа імкнецца да атрымання максімальнай выгады?