Прэм'ер-міністр Аўстраліі Скот Морысан - палітык зменлівы

Калі гаворка ідзе пра самых зменлівых палітыках на міжнароднай арэне, то прэм'ер-міністр Аўстраліі Скот Морысан, несумненна, можа лічыцца адным з лепшых іх прадстаўнікоў. Пасля патрабавання выбачэнняў ад ўрада Кітая за карцінку да посту ў Твітэры, на якой намаляваны аўстралійскі салдат, які пераразе горла афганскаму дзіцяці, ён 3 лістапада раптам выказаў намер наладзіць канструктыўныя кантакты з Кітаем, падкрэсліўшы, што адносіны з КНР на аснове ўзаемнай выгады і ўзаемнага выйгрышу прынясуць карысць абедзвюм краінам.

За 2 з лішнім гады на пасадзе прэм'ер-міністра, Скот Морысан прыняў серыю апартуністычных спекулятыўных рашэнняў. У знешняй палітыцы ён, ідучы за ЗША, неаднаразова ствараў Кітаю ўсялякія праблемы і перашкоды, але паралельна з гэтым, у эканамічнай сферы хацеў карыстацца бонусамі развіцця КНР. Яго вельмі неабдуманыя паводзіны і небяспечныя дзеянні ўвялі знешнюю палітыку Аўстраліі ў цяжкае становішча.

На справе ўсе маюць выразнае разуменне палітычных трукаў Скота Морысана. За ім стаяць як фактары ментальнасці часоў Халоднай вайны і ідэалагічная прадузятасць, так і адносіны залежнасці са Злучанымі Штатамі ў плане палітычных інтарэсаў.

Газета The New York Times на днях у сваім каментары адзначыла, што правакацыйныя пытанні, якія тычацца тэрытарыяльнага суверэнітэту Кітая, падымаюцца Аўстраліяй выключна каб «падабацца» ЗША і задавальняць іх патрабаванні.

Былы дыпламат Аўстраліі Тоні Кевін, які займаў пасаду амбасадара ў некалькіх краінах, у сваім артыкуле адзначыў, што палітыка Скота Морысана ў дачыненні да Кітая прывядзе да страты вялізнага стабільнага рынку, а экспарцёры ЗША і Еўропы атрымаюць магчымасць хутка заняць нішу, што вызвалілася. Яны падтрымліваюць Аўстралію толькі на словах, але фактычна заклапочаныя толькі сваімі інтарэсамі.

На працягу многіх гадоў КНР з'яўляецца найбуйнейшым гандлёвым партнёрам і найбуйнейшым экспартным напрамкам Аўстраліі. Па даных Аўстралійскага бюро статыстыкі, у 2019 годзе экспарт у Кітай склаў 38,2% ад агульнага аб'ёму экспарту краіны, актыўнае сальда гандлю з Кітаем ўзрасло на 51,1%. Згодна з аналізам аўстралійскіх эканамістаў, калі кітайска-аўстралійскі гандлёвы аб'ём скароціцца на 95%, ВУП Аўстраліі страціць 6%. Ці зможа Скот Морысан знайсці іншы рынак, хоць бы аддалена супастаўны па маштабах і патэнцыялу з рынкам Кітая? Пытанне рытарычнае.

У выніку таго, што Аўстралія неаднаразова правакавала канфрантацыю па пытаннях, якія закранаюць асноўныя інтарэсы і заклапочанасці Кітая, адносіны паміж дзвюма краінамі пастаянна пагаршаюцца, а двухбаковае гандлёва-эканамічнае супрацоўніцтва сутыкнулася з сур'ёзнымі цяжкасцямі. Кітай, як краіна, якая прытрымліваецца прынцыпаў адкрытасці і сумеснага развіцця, заўсёды імкнецца да ўзаемавыгаднага супрацоўніцтва з усімі краінамі, але толькі ў тым выпадку, калі бакі ставяцца адзін да аднаго з узаемнай павагай і маюць зносіны на роўных.

У той жа дзень, калі Скот Морысан абвясціў пра жаданне наладзіць кантакты з Кітаем, Парламент Аўстраліі прыняў закон, які надзеліць цэнтральны ўрад правам накладаць вета на любое пагадненне паміж суб'ектамі Аўстраліі і замежнымі ўрадамі. Агенцтва Reuters адзначыла, што гэты закон, верагодна, закране падпісанае паміж штатам Вікторыя і Кітаем у 2019 годзе пагадненне ў рамках ініцыятывы «Адзін пояс і адзін шлях». Навуковы супрацоўнік мельбурнскага ўніверсітэта Міліса Тайлер лічыць, што «Гэта будзе яшчэ адной падставай для пагаршэння двухбаковых адносінаў».

Калі Скот Морысан хоча атрымаць выгаду ад Кітая, то, перш за ўсё, павінен прадэманстраваць шчырасць і добрую волю і намеры. Карыстацца выгодамі развіцця і рынкам Кітая, і адначасова будаваць падкопы і ўстаўляць яму палкі ў колы - такога кітайскі ўрад і народ не пацерпяць і не дапусцяць ні ў якім разе!