​Колер і магія Марка Шагала: карцінкі з выставы ў Кітаі

2021-01-17 01:17:01
Comment
Share
Share this with Close
Messenger Messenger Pinterest LinkedIn

У Цэнтры міжнародных культурных абменаў Шоўкавага шляху горада Ланфань у некалькіх дзесятках кіламетраў ад сталіцы Пекіна праходзіць выдатная падзея - упершыню ў Кітаі адкрылася выстава жывапісных і графічных работ Марка Шагала, прадстаўленая арт-музеем CAFFA, і я прапаную нам разам дакрануцца да творчасці гэтага дзіўнага Майстра родам з беларускага Віцебска.

Выстава Марк Шагал - колер і магія - першая буйная экспазіцыя работ мастака ў Кітаі за апошнія пяцьдзесят гадоў. Сабраная з прыватных і музейных калекцый Італіі, Швейцарыі і іншых еўрапейскіх краін, яна дзеліцца на пяць тэматычных залаў, якія характарызуюць асноўныя напрамкі мастацкай дзейнасці Майстра. Мастак, які нарадзіўся ў беларускім Віцебску ў небагатай яўрэйскай сям'і, дзякуючы сваёй шчырай любові да творчасці і жыцця змог дамагчыся недасяжных вышынь у мастацтве. Каханне, настальгія, фантастычны свет і цырк -першая старонка, адкрыццё экспазіцыі, якая складаецца з пяці тэматычных залаў. І вядома, тут мы ўбачым галоўныя вобразы яго творчасці, тое, што пакарыла, што заставалася ва ўспамінах і сэрцы на працягу ўсяго яго жыцця. Перш за ўсё, гэта Віцебск - яго радзіма, дом на вуліцы Пакроўскай, дахі горада, якому ён прысвяціў нават сваю кнігу, яго героі і краявіды.

Праца «Руская вёска» 1929 года. Марк Шагал фарміруецца як майстар, яго характэрны творчы почарк становіцца ўсё больш пазнавальным. У гэтай карціне, нягледзячы на тое, што яна называецца «Руская вёска», прагледжваецца менавіта яго любімы Віцебск, горад, які суправаджаў настальгію яго жыцця на працягу доўгіх гадоў творчасці Марка Шагала. Можна адразу пазнаць дахі старога Віцебска, у якім я неаднойчы бывала.

Дзіўны талент вёў яго ў розныя краіны, дапамагаў адбыцца ў розных плынях сусветнага мастацтва - фавізме, імпрэсіянізме, кубізме, абстрактным экспрэсіянізме, адным словам, у авангардзе 20-га стагоддзя. Марк Шагал спасціг усё - кніжную графіку, літаратуру, жывапіс, кераміку, вітражы - і ўсюды ён быў вядомы, яго дар і асаблівае, толькі яму ўласцівае бачанне жыцця, праступалі праз усе жанры, праз яго цудоўныя колеры і вобразы.

Яшчэ адна праца называецца «Пурпурны певень». Яна напісана ў 1966 годзе Маркам Шагалам, калі яго майстэрства і стыль былі прызнаныя ў свеце. І як відаць на гэтай карціне: усе тэмы, якія заўсёды суправаджалі майстры - каханне да Бэлы, любоў да творчасці, захапленне фантастычным светам цырка, любоў да чароўных яскравых колераў, - ўсё знайшло ўвасабленне на гэтай карціне.

Марк Шагал вельмі любіў літаратуру. Ён сам пісаў, вершы, прозу. "Маё жыццё", так называецца яго знакамітая аўтабіяграфія. Акрамя гэтага, Шагал разважаў пра творчасць і лёс, пісаў артыкулы і выступленні, лісты, якія таксама ўваходзілі ў яго зборнікі. А таму нядзіўна, што так шмат свайго творчага часу ён прысвячаў афортам і літаграфіі, ілюстрацыям да знакамітых твораў. Яго загадкавыя «Мёртвыя душы» да паэмы Гогаля або ілюстрацыі да баек Лафантэна і пераасэнсаванні біблейскіх сюжэтаў з кнігі кніг - Бібліі. Менавіта гэтым літаратурна-мастацкім працам і прысвечаны яшчэ дзве часткі экспазіцыі, якія так і завуцца «Класічныя афорты - байкі Лафантэна» і «Вера і жыццёвая сіла - Біблейская серыя».

І вядома, арганізатары выставы не змаглі абысці тэму Парыжа. Гэты горад быў натхненнем, выпрабаваннем і надзеяй для мастака. У ім ён упершыню адкрыў нешта важнае для сябе ў мастацтве, ён па-сапраўднаму зразумеў свой талент, набыў сяброў, поспех, пастаянна ў яго вяртаўся.

Спакуса Парыжам. Уваскрасенне. 1954 года - літаграфія, на якой прадстаўлены дзіўны Парыж з яго Эйфелевай вежай, Саборам Парыжскай Божай Маці, і тым не менш, з тым жа Віцебскам, які ўсё роўна лунае ў працах Марка Шагала, нягледзячы на тое дакладнае геаграфічнае месца, дзе яны напісаны.

Дабрыня і любоў, здавалася, атачалі Марка Шагала, што стварае свой свет на палотнах карцін. Свет, поўны настальгіі, прыгажосці, таямніц чалавечых лёсаў і адной бясконцай любові да Бэлы - яго першай жонкі, яго музы, яго вечнай нявесты, прагледжваецца практычна з усіх рамантычных работ Майстра.

Ёй ён прысвячае цэлы свет, яе бачыць у цырку, у любой пары ўмілаваных, ёй дорыць выдатныя кветкі і напаўняе іх цудоўнымі фарбамі. Нават у фінале свайго жыцця ён не адпускае гэты вобраз, быццам саграваецца толькі адным подыхам ўспамінаў пра Бэлу.

Жыццё заканчваецца букетам кветак. букет кветак знаходзіцца і на гэтай працы 1980 года, якая завяршае экспазіцыю. Мара ці сон? Сон, які спраўдзіўся для Творцы Марка Шагала, для Майстра, што ўсё сваё жыццё прысвяціў мастацтву, любові да жыцця, да такіх яго праяў як цырк і літаратура, любові да прыгажосці. І самае галоўнае, ён падарыў гэтую любоў усім нам, гледачам.

Творчасць Марка Шагала настолькі разнастайная, багатая і цікавая, кожны зможа знайсці для сябе водгукі ў яго фарбах, яго вобразах, яго загадках. І вядома, не пакідае гэта мастацтва абыякавымі і дзяцей, успрыманне свету якіх так блізка мастаку Марку Шагалу.

Маладыя і юныя гледачы рыхтуюцца да лекцый пра мастацтва, якія будуць праходзіць у музеі з удзелам школьнікаў і мастацтвазнаўцаў.

Самае цёплае завяршэнне гэтай экспазіцыі - фатаграфія Марка Шагала, які запрашае і чакае вас усіх у госці.

У цяперашні час у Кітаі праводзіцца вельмі шмат мерапрыемстваў у рамках «Аднаго пояса і аднаго шляху», культурных і гуманітарных. Якія дазваляюць нам лепш даведацца адзін аднаго, якія дазваляюць нам паглыбіць нашу дружбу, а самае галоўнае, якія дазваляюць нам усім адчуць, што мы - адно цэлае: адна зямля і адна Планета.

Выстава, а таксама розныя мерапрыемствы, з ёй спалучаныя - лекцыі, шоу, канцэрт і нават начныя вечарынкі будуць праводзіцца ў Цэнтры міжнародных культурных абменаў Шоўкавага шляху ў горадзе Ланфань да 18 студзеня.

Related stories

ПАДЗЯЛІЦЦА

ПАПУЛЯРНЫЯ