Па стане на 23 траўня ва ўсім свеце ўжо пацвердзілася звыш 5,1 млн выпадкаў, заражаных каронавірусам новага тыпу, з-за пандэміі памерлі больш за 330 тыс. чалавек. На гэтым фоне прыцягнуў вялікую ўвагу працэс распрацоўкі вакцыны ад каронавіруса. 22 мая ў прэстыжным медыцынскім часопісе The Lancet быў апублікаваны навуковы артыкул, падрыхтаваны даследчай групай Кітая, аб выніках першай стадыі клінічных выпрабаванняў на людзях вакцыны ад каронавіруса. У артыкуле ўтрымліваецца выснова аб тым, што гэтая вакцына прайшла тэст на бяспеку і здольная хутка выклікаць імунную рэакцыю ў арганізме.

Як гаворыцца ў артыкуле, вынікі ад першай фазы клінічных выпрабаванняў у 108 взрозлых добраахвотнікаў пацвердзілі, што гэтая вакцына характарызуецца бяспечнай і мае добрую пераноснасць, і прызнана здольнай выклікаць імунную рэакцыю на вірус SARS-COV-2 у чалавека. Аднак, зацвярджэнне эфектыўнасці вакцыны па прадухіленні інфекцыі COVID-19 усё яшчэ мае патрэбу ў далейшым даследаванні.

скрыншот дысертацыі, апублікаванай у часопісе The Lancet

Адказная асоба кітайскай даследчай групы, эксперт з інстытута біяінжынерыі пры Акадэміі ваенна-медыцынскіх навук Чэнь Вэй назвала вынікі выпрабаванняў вяхой, што мае важнае значэнне. Аднак, яна адначасова падкрэсліла, што дадзеныя вынікі павінны вытлумачыць абачлівым чынам. «Выклік для распрацовак вакцыны супраць каронавіруса новага тыпу - беспрэцэндэнтны. Нягледзячы на тое, што вакцына здольная выклікаць імунную рэакцыю, але гэта не значыць, што яна абавязкова здольная абараняць чалавека ад заражэння каронавірусам. Гэтыя вынікі дазволілі ўбачыць надзею, дэманструюць, што распрацоўкі вакцыны маюць перспектывы. Аднак, застаецца яшчэ доўгі шлях для папулярызацыі прышчэпак ».

Клінічныя выпрабаванні прайшлі 108 здаровых дарослых добраахвотнікаў (па ўзросце ад 18 да 60 гадоў), якія не заражаны каронавірусам новага тыпу і набраныя ва Ухане. Пасля ін'екцыі распрацоўшчыкі правялі ў добраахвотнікаў рэгулярныя тэсты на кроў з мэтай вызначэння таго, ці выклікана імунная рэакцыя ў цялеснай вадкасці і клетках арганізма.

Даныя паказалі, вектарная вакцына мае добрую пераноснасць. Сур'ёзных адмоўных выпадкаў выяўлена не было на працягу 28 дзён пасля вакцынацыі. Большасць адмоўных выпадкаў былі лёгкай або сярэдняй ступені цяжкасці.

Найбольш частыя пабочныя эфекты ўключаюць боль у месцы ін'екцыі (54% 58/108), высокую тэмпературу (46%, 50/108), павышаную стамляльнасць (44% 47/108), галаўны боль (39% 42/108) і мышачныя болі (17%, 18/108). У аднаго з удзельнікаў эксперымента, якому ўвялі высокую дозу вакцыны, была вельмі высокая тэмпература, былі выяўленыя такія сімптомы, як стамляльнасць, дыхавіца і мышачныя болі. Аднак усе гэтыя пабочныя эфекты зніклі за 48 гадзін. Даныя паказалі, што дзеянне вакцыны праяўлена ва ўсіх падыспытных за 14 дзён пасля ін'екцыі, у большасці падыспытных максімальны эфект выяўлены на 28-ы дзень.

Часопіс The Lancet змясціў артыкул, у якім зрабілі спасылку на погляды аўтара дысертацыі, адзначыўшы, што абмежаванасць даных выпрабаванняў, у асноўным, заключаецца ў недахопе колькасці узораў, адносна кароткім часе назірання і недахопе рандамізірованых кантраляваных выпрабаванняў. Гэта абмежавала даследчую групу ў здольнасці на выяўленне больш рэдкіх пабочных эфектаў дадзенай вакцыны, або, іншым словам, у здольнасці на прадастаўленне больш дастатковых доказаў аб імуннай рэакцыі. Для доступу дадзенай вакцыны на рынак неабходна далейшае даследаванне, - адзначаецца ў гэтым артыкуле.

У першыя часы пасля апублікавання вынікаў даследавання кітайскай групы распрацоўшчыкаў галоўны рэдактар часопіса The Lancet Рычард Хоўтан падзяліўся гэтай інфармацыяй у сацыяльных сетках. Ён заявіў: «Вынікі клінічных выпрабаванняў ўяўляюць сабой важную вяху ў ходзе распрацоўкі вакцыны ад каронавіруснай інфекцыі».

скрыншот сацыяльных сетак галоўнага рэдактара журналаа The Lancet Рычарда Хоўтана

Газета «Нью-Ёрк таймс» змясціла каментарыі, называючы дадзеныя выпрабаванні першым крокам тэставання вакцыны. Мае важнае значэнне пацверджанне яе бяспекі, для сцвярджэння эфектыўнасці неабходна правесці выпрабаванні для большай колькасці людзей, - адзначаецца ў каментарыях.

скрыншот паведамлення газеты «Нью-Ёрк таймс»

Паводле паведамлення Сусветнай арганізацыі аховы здароўя / СААЗ /, зараз ва ўсім свеце распрацоўваецца звыш 120 вакцын супраць каронавіруса новага тыпу, некаторыя з іх праходзяць клінічную ацэнку. Член УК НПКСК, акадэмік АН КНР Жаа Цзыхэ лічыць, што распрацоўкі кітайскіх вучоных без сумневу надалі міжнароднай проціэпідэмічнай працы важную навуковую аснову.

Жаа Цзыхэ, член УК НПКСК, акадэмік АН КНР

Жаа Цзыхэ сказаў, што ў эпідэмічны перыяд кітайскія навукоўцы зрабілі важкі ўнёсак у распрацоўку вакцыны. На днях распрацаваная групай кітайскіх спецыялістаў першая ў свеце рэкамбінантная вакцына на аснове адэнавіруснага вектара тыпу Ad5 прайшла тэст на бяспеку і здольная выклікаць імунную рэакцыю ў арганізме. Я ўпэўнены ў тым, што наступныя клінічныя даследаванні дадуць больш даных для ацэнкі бяспекі і эфектыўнасці вакцыны. Па меры кантралявання эпідэміі ў Кітаі паступова зніжаецца колькасць выпадкаў заражэння інфекцыяй у краіне, - адзначыў ён, - таму маецца патрэба ў больш цесным міжнародным супрацоўніцтве ў распрацоўках вакцыны падчас трэцяй фазы клінічных выпрабаванняў. Вірус не мае мяжы. Навука не мае мяжы. Толькі за кошт міжнароднага супрацоўніцтва і абменаў атрымацца паскорыць навуковыя распрацоўкі і тэхнічныя інавацыі, - заклікаў ён.